RODZAJE I CECHY UMÓW – umowa o pracę (stosunek pracy) i umowy cywilnoprawne (umowa zlecenie, umowa o dzieło)

Umowa o pracę to zatrudnienie na podstawie stosunku pracy; wyróżniamy: umowę na okres próbny, umowę na czas określony i umowę na czas nieokreślony.

Jakie treści składają się na umowę o pracę?

– określenie strony umowy, rodzaju umowy, daty zawarcia, warunków płacy oraz pracy

– rodzaj świadczonej pracy

– miejsce wykonywania

– wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia

– wymiar czasu pracy

– termin rozpoczęcia pracy.

Stosunek pracy jest uregulowany prawnie na podstawie Kodeksu pracy.

Nie później niż w ciągu 7 dni od zawarcia umowy pracodawca jest zobligowany, żeby poinformować pracownika na piśmie o:

– normie czasu pracy w wymiarze doby i tygodnia

– terminie otrzymywania wynagrodzenia za pracę

– ilości dni przysługujących w ramach urlopu wypoczynkowego

– okresie wypowiedzenia

Pracownik nie ponosi bezpośredniej odpowiedzialności wynikającej z ostatecznego rezultatu wykonanej pracy. Ten aspekt zasadniczo odróżnia umowę o pracę od umów cywilnoprawnych. W przypadku umowy zlecenie czy umowy o dzieło zatrudniony rozliczany jest z konkretnego efektu końcowego powierzonego zadania

Zasadą nadrzędną w przypadku stosunku pracy, w odróżnieniu od umów cywilnoprawnych, jest fakt, że pracownik zobowiązany jest do osobistego wykonywania powierzonych zadań i nie może ich zlecić innej osobie.

Pracodawca zaś zobowiązany jest za wykonaną pracę wypłacić wynagrodzenie. Jego kwota odpowiada zajmowanemu przez pracownika stanowisku i zakresowi powierzonych obowiązków. Przy pełnym wymiarze pensja nie może być niższa niż obowiązująca w danym roku stawka minimalna.

Praca wykonywana na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy oznacza, iż to zatrudniający bierze na siebie całą odpowiedzialność za zadania, które powierza poszczególnym pracownikom, mimo iż są oni zobowiązani do zachowania staranności i ostrożności na swoim stanowisku. Ponadto pracodawca ponosi ryzyko o charakterze gospodarczym, osobowym, socjalnym, technicznym

Umowa zlecenie – w jej przypadku chodzi głównie o wykonanie określonego zadania, bez sprecyzowania ostatecznego efektu. Realizacja nie jest aż tak wiążąca, jak w przypadku umowy o prace, gdzie pojawiają się uprawnienia pracownicze (urlop, wynagrodzenie chorobowe czy zwolnienie lekarskie). Zleceniobiorca może powierzyć wykonanie innej osobie, jeżeli wynika to z zawartej umowy. Umowa taka dotyczy doraźnej usługi, nie ma tutaj stałego stosunku prawnego pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.

Umowa o dzieło – najważniejszy jest rezultat (materialny bądź niematerialny) zapisanych w umowie działań, które powierzyć do wykonania można innej osobie, jeśli to nie przeszkodzi w sfinalizowaniu umowy. Taka umowa nie powoduje obowiązku ubezpieczeń społecznych.

Księgozbiór GBPiZS wzbogacił się o kolejne pozycje. Jedną z nich jest monografia „Efektywne zarządzanie konfliktem i stresem zawodowym w organizacji” autorstwa Katarzyny Białczyk.

Właściwe zarządzanie konfliktem i stresem zawodowym stanowi istotny czynnik, dzięki któremu funkcjonowanie w organizacjach jest bardziej efektywne.

Monografia przedstawia problematykę odporności na stresujące sytuacje wraz z uwzględnieniem aspektów neurobiologicznych i psychologicznych (m.in.: cechy temperamentu afektywnego, strategie radzenia sobie ze stresem, poziom inteligencji emocjonalnej).

Na przykładzie jednostek ochrony zdrowia oraz korporacji finansowych autorka ukazała wyniki badań własnych i badań światowych.

Egzemplarz dostępny w naszej bibliotece. Zapraszamy na Zabraniecką 8L.

Art.22 § 1 Kodeksu pracy wyjaśnia, że: „Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem”.

W związku z tym jako główne cechy stosunku pracy wyróżniamy:

– osobiste wykonywanie pracy przez pracownika

– świadczenie pracy jest na rzecz pracodawcy i pod jego nadzorem

– ustalone miejsce i wyznaczony czas

– wynagrodzenie dla pracownika

– konieczność usprawiedliwienia nieobecności w pracy

– przestrzeganie regulaminu zakładowego

– system zmianowy pracy

– prawo do płatnego wypoczynku urlopowego.

Zatrudniający bierze na siebie całą odpowiedzialność za zadania, które powierza poszczególnym pracownikom, mimo iż są oni zobowiązani do zachowania staranności i ostrożności na swoim stanowisku. Ponadto pracodawca ponosi ryzyko o charakterze gospodarczym, osobowym, socjalnym, technicznym.

Każde zatrudnienie, które ma te cechy jest stosunkiem pracy, niezależnie od rodzaju podpisanej umowy.

Stosunek pracy powstaje na drodze umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę.

– Podwyżka stawki minimalnej dla pracowników zatrudnionych na pełen etat oraz na część etatu, a także stawek godzinowych przy umowie zlecenie wiąże się ze zmianami również dla pracodawców. Muszą oni bowiem rozplanować budżet wg. nowych wytycznych, uwzględniając wzrost wynagrodzenia. Zmienią się zatem koszty utrzymania pracownika: od stycznia kwota jednej umowy o pracę wynosi pracodawcę – 5110,76 zł, zaś od lipca kwota ta wzrośnie do 5180,64 zł

 – Od stycznia 2024 zaczął obowiązywać minimalny podatek CIT dla firm wykazujących stratę podatkową lub nieprzekraczających progu rentowności (opłacalności). Chodzi o spółki i podatkowe grupy kapitałowe z siedzibą albo zarządem na terenie Polski

– Wiadomości zawierające dane związane ze stawką VAT przedsiębiorcy otrzymają tylko i wyłącznie drogą elektroniczną za pośrednictwem e-Urzędu Skarbowego

– Od 1 lipca 2024 faktury w formie elektronicznej będą obowiązkowe dla wszystkich czynnych podatników VAT

– Ma pojawić się możliwość opłacenia PIT w trybie kasowym, czyli opłata dokonana zostanie dopiero po uzyskaniu przez przedsiębiorcę zapłaty za produkty lub usługi od klientów

– Wraz z początkiem 2024 wzrostowi o 15 proc. ulegną maksymalne stawki podatku od środków transportowych i opłaty lokalne (targowa, miejscowa, uzdrowiskowa); ostateczną decyzję w tej sprawie podejmą radni w poszczególnych gminach

– Osoby nabywające szóste i kolejne mieszkanie w tej samej inwestycji deweloperskiej będą zobligowane do zapłacenia, oprócz VAT, dodatkowo 6 proc. podatku od czynności cywilnoprawnych

– Przedsiębiorcy zapłacą większą składkę na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne.